Перевод: с исландского на английский

с английского на исландский

a windlass

  • 1 ÁSS

    I)
    (gen. áss and ásar; pl. æsir, acc. æsi and ásu), m. one of the old heathen gods in general, or esp. one of the older branch, in opp. to the younger ones (the Vanir).
    (gen. áss, pl. ásar), m.
    1) a thick pole, main beam (in a house);
    2) in a ship, yard of a sail (beitiáss);
    * * *
    1.
    m. [Ulf. ans = δοκός; cp. Lat. asser, a pole], gen. áss, dat. ási, later ás, pl. ásar, acc. ása:
    1. a pole, a main rafter, yard;
    α. of a house; selit var gört um einn as, ok stóðu út af ásendarnir, Ld. 280; Nj. 115, 202; drengja við ása langa (acc. pl.), Fms. vii. 54, Sks. 425, Pm. 11, Dipl. iii. 8, Hom. 95; sofa undir sótkum ási, Hkr. i. 43; cp. Caes. Bell. Gall. 5. ch. 36, Fs. 62: in buildings áss gener. means the main beam, running along the house, opp. to bitar, þvertré, a cross-beam, v. mæniráss, brúnáss, etc.: the beams of a bridge, Fms. ix. 512; in a ship, beitiáss, a yard of a sail: also simply called áss, Ýt. 23, Fs. 113; vindáss, a windlass (i. e. windle-ass, winding-pole).
    2. metaph. a rocky ridge, Lat. jugum, Eg. 576, Fms. viii. 176. Ás and Ásar are freq. local names in Iceland and Norway.
    COMPD: ássstubbi.
    2.
    m. [that the word existed in Goth. may be inferred from the words of Jornandes—Gothi proceres suos quasi qui fortunâ vincebant non pares homines sed semideos, id est Anses, vocavere. The word appears in the Engl. names Osborn, Oswald, etc. In old German pr. names with n, e. g. Ansgâr, A. S. Oscar: Grimm suggests a kinship between áss, pole, and áss, deus; but this is uncertain. In Icel. at least no such notion exists, and the inflexions of the two words differ. The old gen. asar is always used in the poems of the 10th century, Korm. 22 (in a verse), etc.; dat. æsi, in the oath of Glum (388), later ás; nom. pl. æsir; acc. pl. ásu (in old poetry), æsi (in prose). The old declension is analogous to árr; perhaps the Goth. form was sounded ansus; it certainly was sounded different from ans, δοκός]:—the Ases, gods, either the old heathen gods in general, or esp. the older branch, opp. to the new one, the dî ascripti, the Vanir, q. v., Edda 13 sqq.
    β. the sing. is used particularly of the different gods, e. g. of Odin; ölverk Ásar, the brewing of the As (viz. Odin), i. e. poetry, Korm. 208 (in a verse); of Loki, Bragi, etc.; but κατ εξοχην it is used of Thor, e. g. in the heathen oaths, segi ek þat Æsi (where it does not mean Odin), Glúm. 388; Freyr ok Njörðr ok hinn almátki Áss, Landn. (Hb.) 258: in Swed. åska means lightning, thunder, qs. ás-ekja, the driving of the As, viz. Thor: áss as a prefix to pr. names also seems to refer to Thor, not Odin, e. g. Ásbjörn = Þorbjörn, Ásmóðr = Þormóðr (Landn. 307 in a verse). In Scandinavian pr. names áss before the liquid r assumes a t, and becomes ást (Ástríðr, not Ásríðr; Ástráðr = Ásráðr); and sometimes even before an l, Ástlákr—Áslákr, Fb. i. 190; Ástleifr—Ásleifr, Fms. xi. (Knytl. S.)
    COMPDS: ásagisling, ásaheiti, ÁsaÞórr, ásaætt.

    Íslensk-ensk orðabók > ÁSS

  • 2 dokk

    dokka, u, f. a windlass, Fms. x. 53.

    Íslensk-ensk orðabók > dokk

  • 3 RÍÐA

    I)
    (að), v. to tremble, move unsteadily (riðuðu augu).
    f. shivering fever, ague.
    * * *
    1.
    ríð, pret. reið, reitt (mod. reiðst), reið, pl. riðu; subj. riði; imperat. ríð, ríttu, Lv. 39, mod. ríddu; part. riðinn: [A. S. ridan; Engl. ride; Germ. reiten, etc.]:— to ride; in Icel., where all land-travelling is on horseback, ríða has become almost synonymous with to journey, travel, adding the road or way in acc. (cp. Old Engl. use of to ride); ríða leið sína, veg sinn, etc.; þeir bræðr riðu til alþingis, Nj. 2; nú skalt þú riða vestr, … þá reið í móti þeim Þjóstólfr, reið Höskuldr heim til hús síns, 4; síðan reið hann vestr í Hjarðarholt, Ísl. ii. 199; ok þegar reið hann at leita líkanna, Eg. 601; þá lét Ásgerðr skjóta hesti undir mann, reið sá sem ákafligast vestr í Hjarðarholt … Þorgerðr lét þegar söðla sér hest … riðu þau um kveldit ok nóttina til þess er þau kómu til Borgar, 602, 603; flestir menn riðu Týrsdaginn í brott, Sturl. iii. 183; tóku þeir nú á reið mikilli ok var allgott at ríða ofan eptir héraðinu, 185; þeir riðu Þriðja-daginn, … þeir riðu til Hörgárdals um kveldit, reið Eyjólfr á Möðru-völlu, … riðu þeir upp um Hörgárdal, … Rafn ok Eyjólfr riðu með flokk sinn upp eptir ísinum, 216, 217; géf ek þat ráð at þú ríðir í mót honum, en ek mun ríða til meðan, Fms. i. 70, xi. 364, Gísl. 19, Nj. 85, 86: metaph., at margir Íslendingar mundi kenna á hlut sínum, nema þeir riði sjálfir á vit sín, unless they rode towards themselves, i. e. took counsel with themselves, took care, Ld. 180:—absol. to start, part, ok hvergi í kveldi ríða, Skíða R. 108; jarl bað hann búask ok sagði mál at riðu, Orkn. 48.
    2. adding the horse (vehicle) in dat.; ríða hesti, ríða svörtum, hvítum, … skjóttum, góðum, vökrum … hesti, Nj. 54, 81, etc.; ríða húsum, to ‘ride’ the ridge of a house (as a ghost), Grett. 83 new Ed.
    3. trans. with acc.; ríða hest, to break a colt for riding; and hann er vel riðinn, well broken in; ó-riðinn, unbroken: also to cover, of horses, cattle.
    4. reflex., recipr. ríðask at, to attack one another, Al.; ríðask hjá, to pass by one another, Sturl. ii. 171.
    B. To swing, sway, with the notion of a heavy, rotary motion, as of a thing in balance, a weapon brandished, a windlass, or the like; [cp. Engl. sea-phrase to ride at anchor]; í því er hann heyrði sverðit ríða, Karl. 161; nú reið sverð at svíra, Bs. ii. 74; maðr nokkurr er sá at öxin reið, Fms. vii. 325; er öxin reið at honum, ii. 82; ef konungr léti ofan ríða sverðit, vii. 172; en er upp reið gáiga-tréit, 13; konungr stóð undir er tréit reið, ix. 386; þá reið at honum brúnássinn, ok hrataði hann inn aptr, Nj. 202; þá er sól riðr upp ok þar til er hón sezk, N. G. L. i. 218; þat tré er riða skal öllum at upp loki, of a door, Hm. 137:—to balance; önnur galeiðrinn sprakk er hón reið á járninu, Fagrsk.: metaph. the phrase, e-t ríðr miklu (or á miklu), to be of great importance, momentous; honum þótti í þér mest vinkaup ok stærstu ríða um þína hollostu, Fb. ii. 289; hve mjök þat er kallat at á hirti (sic) ríði, hversu til fátækra manna var gört í þessu lífi, Bs. i. 104; á-ríðandi, momentous; e-t ríðr e-m at fullu, proves fatal to one.
    2. to reel, stagger; í því er fíllinn tók at ríða, Al. 76; tók þá kastalinn at ríða mjök, Fms. viii. 429; hann reið á ymsar hliðar, Konr.: impers., reið bátinum svá at honum hvelfir, the boat rolled so that it capsized, Mar.; in mod. usage better, alda ríðr undir skipið, aldan reið að, of the rolling waves, freq. in mod. usage.
    2.
    ríð, reið, riðu, declined like the preceding word, but altogether different in etymology, being originally vríða; [A. S. wriðan; Engl. writhe; Dan.-Swed. vride, vrida; cp. Engl. wreath, wreathe; reiðr = angry, distorted, is derived from this verb]:—to writhe, twist, knit, wind; hár riðit í hring, the hair twisted into a ring, Akv. 8; ríða knút, to knit a knot; dúk ok ríða á þrjá knúta, Fb. i. 212; þar var hrískjörr nokkur ok riðu þar á knúta stóra, Orkn. 372; þar á kjörrinu reið ek þér knút, … ekki mun ek leysa þann knút er þú reitt mér þar, en riða mátta ek þér þann kaút, er …, Fms. vii. 123; með hverri list þeir eru saman riðnir, Al. 19; ríða knapp á e-t, to finish, wind a thing up, Ísl. ii. 102; ríða net, ríða ræxna, to net a net; tók hann lín ok garn, ok reið á ræxna svá sem net er síðan, Edda i. 182; ekki ríðanda ræxn, Sd. 188.
    2. metaph., vera við e-t riðinn, to be wound up with a thing; ok verðr hann lítt við söguna riðinn, Glúm. 334; ef þeir vitu at þú ert nokkuð við hennar mál riðinn, Fbr. 57; and ó-við-riðinn, unconnected with.
    B. [Prob. the same word], to rub, smear, with dat.; floti var riðit á öl spjótskeptin, Sd. 163; ríða smyrslum á, Hom. (St.); taka hráka sinn, ríða í kross í krismu stað á brjóst ok millum herða, N. G. L. i. 339; hann ríðr því (the lime) heitu á limar ok kvistu viðarins, Fms. vi. 153; hann reið á blóðinu. Eg. 211; hann ríðr á hann vatni sínu, Bs. i. 460; hann lét ríða leiri ok kolum í andlit sér, Fms. ii. 59; taka snjó ok bræða með höndum sér ok ríða á, svá at þat verði alvátt, K. Þ. K. 12; er dreifð síðan askan ok riðit sem víðast um þau kjöt, Stj. 71; hón vill jafnan ríða hann blóði ok róðru, Gísl. 45; hann tekr þá Sköfnungs stein, ok ríðr, ok bindr við hönd Gríms, Ld. 252; tók ek hein ór pússi mínum ok reið ek í eggina, Sturl. ii. 62.
    II. metaph., with dat. to thrash, flog; ef maðr bregðr manni at hann væri stafkarl, eða riðr honum kinn, bæti hálfa mörk, or smears his cheeks, i. e. buffets him, cp. vulgar Dan. smöre een = to give a sound thrashing, and Swed. han wredh hans bak, i. e. flogged him; ef þat er kennt konu at hón ríði ( that she beats) manni, eða þjónum hans, … þá er hón sek þrem mörkum, 390; hann var blóðrisa um herðarnar, en hlaupit hold af beinum … flutti þat Oddr, at Geirríð mun hafa riðit honum, Eb. 46 (thus, and not from ríða, to ride?).
    III. to wring, press; mjólk sú er riðin er ór selju börk, Pr. 473.

    Íslensk-ensk orðabók > RÍÐA

  • 4 vind-áss

    m. [Chaucer windas], a winding-pole, windlass, N. G. L. i. 335, Ó. H. 28, Nj. 115, Fas. iii. 232.

    Íslensk-ensk orðabók > vind-áss

  • 5 dokka

    Íslensk-ensk orðabók > dokka

  • 6 vindáss

    m. winding-pole, windlass (þeir undu með vindásum).

    Íslensk-ensk orðabók > vindáss

См. также в других словарях:

  • Windlass — Wind lass, n. [OE. windelas, windas, Icel. vindil[=a]ss, vind[=a]s, fr. vinda to wind + [=a]ss a pole; cf. Goth. ans a beam. See {Wind} to turn.] [1913 Webster] 1. A machine for raising weights, consisting of a horizontal cylinder or roller… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Windlass Steelcrafts — Windlass Steelcraft is a company based in Dehra Dun, India, producing replicas of swords, sabres and other historical arms and armour. The company goes back to a 1943 establishment selling Kukri knives. They are the official contractor for United …   Wikipedia

  • Windlass — Wind lass, v. t. & i. To raise with, or as with, a windlass; to use a windlass. The Century. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • windlass — [wind′ləs] n. [ME wyndlas, altered (infl. by wyndel, a winding device < winden, WIND1) < windas, windlass < ON vindass < vinda, to WIND1 + ass, a beam] a winch, esp. a simple one for lifting an anchor, a bucket in a well, etc. vt., vi …   English World dictionary

  • windlass — ► NOUN ▪ a winch, especially one on a ship or in a harbour. ► VERB ▪ haul or lift with a windlass. ORIGIN probably from an Old Norse word meaning winding pole …   English terms dictionary

  • Windlass — Wind lass, n.[Perhaps from wind to turn + lace.] A winding and circuitous way; a roundabout course; a shift. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Windlass — Wind lass, v. i. To take a roundabout course; to work warily or by indirect means. [Obs.] Hammond. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • windlass — device for raising weights by winding a rope round a cylinder, c.1400, alteration of wyndase (late 13c.), from Anglo Fr. windas, and directly from a Scandinavian source such as O.N. vindass, from vinda to wind (see WIND (Cf. wind) (v.1)) + ass… …   Etymology dictionary

  • Windlass — For the tool used to raise paddle gear on canal locks, see Windlass ( lock key ) Turnbridge Windlass Lift road bridge over Huddersfield Broad Canal …   Wikipedia

  • Windlass Freeway — The Windlass Freeway is a 1.5 mileMaryland State Highway Administration, [http://www.sha.state.md.us/KeepingCurrent/performTrafficStudies/dataAndStats/hwyLocationRef/oppe/hlr.asp Highway Location Reference] , 2005] (2.5 km) freeway in… …   Wikipedia

  • Windlass room — A windlass room is a triangular space enclosed within the bow of a freshwater ship where the anchor windlasses are located. Often, windlasses for handling docklines are located here as well. This room is where the forecastle of a saltwater ship… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»